1d. Problemen energieproductie

De oorzaak van ME is nog niet duidelijk, maar er zijn wel allerlei problemen in het lichaam gevonden bij ME patiënten. Zo is zichtbaar in onderzoeken dat de stofwisseling hapert en dat dit niet komt door bijvoorbeeld deconditionering. Net zoals bij andere ziektes, waaronder auto-immuun ziektes, werken de energiefabriekjes bij ME patiënten niet goed en sterven spiervezels mogelijk af. En zonder levende spiervezels met werkende energiefabriekjes is er niet voldoende energie productie om je activiteiten te kunnen doen. Daardoor hebben veel ME patiënten last van energieloosheid en uitputting. In dit artikel DEEL 4 (van 4) over de ‘energieproductie’.

Energieproductie – in 4 delen

1. De energiesystemen
   Er zijn 3 systemen in ons lichaam die energie maken voor ons.
2. Het metabolisme
   Hoe worden voedingsstoffen omgezet in energie?
3. Inspanning
   Wat gebeurt er in het lichaam bij inspanning?
4. Problemen bij energieproductie (hieronder)
   Bij ME patiënten kunnen een paar dingen misgaan bij de energieproductie.

Wat kan er mis gaan

Bij veel ME patiënten werkt het kraantje naar de fabriek niet goed (waardoor ze voornamelijk functioneren op de oplader – met glucose en de inefficiënte vetverbranding in de fabriek – met vetzuren).

Onder de anaerobe drempel gaat het dan goed (omdat er dan geen grote hoeveelheden energie nodig zijn die alleen gemaakt kan worden door glucose te verbranden in de fabriekjes) en de oplader maakt samen met de vetverbranding voldoende voor deze activiteiten onder de drempel.

Bij andere ME patiënten werkt juist de oplader niet goed (waardoor er alleen verbranding in de fabriekjes plaats kan vinden – met vetzuren).

Dit gaat ook het beste onder de anaerobe drempel (omdat er dan geen glucose nodig is) en de fabriekjes maken met vetverbranding voldoende voor deze activiteiten onder de drempel.

De 7 mogelijke problemen

1 De type 1 spiervezels zijn ‘dood’

Bij Long Covid patiënten is gezien dat de afvalstoffen die een spier verlieten niet overeenkomsten met energieproductie door de fabriekjes, maar alleen met energieproductie door de oplader. Dit was een aanwijzing dat spieren voornamelijk anaeroob energie produceren met glycolyse.

Long Covid patiënten hadden meer type 2X spiervezels dan type 1 spiervezels en deze 2X vezels maken energie met glycolyse. Nog een aanwijzing dat er alleen anaeroob energie werd geproduceerd.

Ze zagen afvalstoffen in de spier (amyloïde afzetting) en bepaalde immuun cellen (macrofagen en helper-T cellen). De macrofagen activeren de helper-T cellen. Helper-T cellen zullen B-immuun-cellen activeren (maar deze werden niet gezien in de spieren – dus dit proces heeft niet plaats gevonden) óf ze zullen cytotoxische cellen activeren – dit proces lijkt wel plaats te vinden in de spiercellen van Long Covid patiënten. Cytotoschische cellen vallen de spiervezels aan.

Ze zagen vervolgens bij Long Covid patiënten ook dat de type 1 spiervezels atrofisch waren (klein en smal) of necrotisch waren (afgestorven).
ME patiënten hebben mogelijk een vergelijkbaar probleem met de spiervezels.

Dit onderzoek gaf aan dat beweging voor Long Covid patiënten dus NIET gezond is. Ja, bewegen binnen je grenzen wel, want dan worden er weer type 1 vezels aangemaakt. Maar zodra zij boven hun grenzen gingen stierven de type 1 vezels juist af. Voor elke patiënt ligt de grens ergens anders en voor sommigen is het onmogelijk om alleen maar onder de grens te blijven. Als je eenmaal zo slecht bent geworden dat alleen met je tenen wiebelen nog onder je grens is, dan zal de achteruitgang niet meer te stoppen zijn. Maar is naar het toilet gaan nog niet boven je grenzen, dan zijn er opties en mogelijkheden om onder je grenzen te bewegen en type 1 spiervezels aan te maken om verbetering teweeg te brengen in je functioneren. Maar je mag NIET over je grenzen heen gaan!

• Blijf met inspanning ONDER je grenzen om meer type 1 vezels aan te maken
• Ga NIET over je grenzen om de type 1 vezels niet weer stuk te maken
• Er is nog geen medicijn dat voorkomt dat de type 1 vezels stuk gaan door inspanning
• Slik LDN om je immuunsysteem te beïnvloeden en kijk of dit iets voor je doet (langzaam opbouwen onder begeleiding van een arts)
  

  ---

2 De toegangsdeur voor zuurstof naar de tweede helft van de fabriek doet het niet goed

De fabriek bestaat uit 2 delen. In het eerste deel vind de citroenzuurcyclus plaats. In het tweede deel wordt alles uit de citroenzuurcyclus via 5 batterij achtige systemen omgezet in ATP (energie).

Q10 functioneert als een deur in de fabriek die zuurstof doorlaat de tweede helft van de fabriek in. Als dit niet goed werkt is er te weinig zuurstof om energie te produceren in het tweede gedeelte. Extra Q10 slikken kan helpen om de toevoer van zuurstof te verbeteren.
Ongewijzigd: Q10 is daarnaast ook een beschermer van vetzuren. Vetzuren kunnen namelijk oxideren (roesten zeg maar) als er zuurstof bij komt. Er mag pas zuurstof bij de vetzuren komen tijdens de verbranding in de fabriek. Q10 helpt ervoor te zorgen dat het zuurstof de vetzuren pas in de fabriek bereikt. Q10 helpt overigens ook tegen bijv. migraine.

• Slik Q10 om te kijken of je dan een beetje meer energie hebt
  

  ---

3 Te weinig brandstof en dus geen zuurstof nodig

Het kan ook zijn dat er te weinig vetzuren of te weinig glucose in de fabriek aanwezig zijn en dan is er geen noodzaak om zuurstof toe te laten. Dat kan ook de reden zijn dat er te weinig zuurstof de fabriek in komt. Als er geen brandstof is dan is er ook geen zuurstof nodig.

• Onderzoek wat de reden is dat er te weinig zuurstof naar je energiefabrieken gaat (zie de volgende punten)
  

  ---

4 Er zijn te weinig kruiwagens om vetzuren de fabriek in te brengen.

L-carnitine functioneert als kruiwagen die de vetzuren de mitochondriën in brengen. Het slikken van L-carnitine kan er voor zorgen dat er meer kruiwagens zijn en er dus meer vetzuren de fabriek in komen.

Vetzuren leveren meer energie op bij de verbranding dan glucose, maar het kost wel veel moeite om vetzuren te verbranden. Het kan dus wel helpen om meer energie te hebben als er meer vetzuren in de fabriek komen, maar omdat er ook meer zuurstof nodig is zal het zonder extra zuurstof geen nut hebben.

• Slik L-carnitene om te kijken of je daardoor wat meer energie krijgt (zo niet, dan heb je hier waarschijnlijk niet het probleem maar ergens anders)
  

  ---

5 De glucosekraan gaat niet volledig open

Er is in onderzoek gezien dat bij een sub-groep van ME patiënten de glucose (co-enzym A) niet goed in de fabriek komen. De kraan die de glucose de fabriek in zou moeten laten gaat niet volledig open.

Zonder koolhydraten in de fabriek heb je voortdurend een staat van ‘hongerklop’ of ‘de man met de hamer’. Je kunt slechts op heel rustig niveau functioneren waarbij je meer gebruik maakt van de vetverbranding.

En bij elke inspanning is het sowieso nodig om ook glucose te kunnen verbranden. Zo kunnen je hersenen alleen op glucose functioneren en ook je organen functioneren in eerste instantie op de glucose verbranding. Je kunt ook glucose maken uit vetzuren en eiwitten, maar dit vraagt eerst een extra inspanning – die weer energie kost -. Wanneer je dus weinig energie hebt is het tóch verstandig om een beetje koolhydraten in te nemen.

Nu wordt er in de ‘oplader’ (glycolyse) altijd wel wat glucose verbrandt tot energie (ook als de glucosekraan kapot is), maar de energiefabriek maakt veel te weinig energie van glucose, omdat het niet binnen komt.

• Hiervoor is nog geen ‘oplossing’ gevonden.
  

  ---

6 De fabriek werkt helemaal niet

Als je fabriekjes niet goed werken door te weinig voedingsstoffen of zuurstof gaat je hart sneller kloppen zodat het bloed sneller rond gepompt wordt. Dit alles in de hoop dat er meer voedingsstoffen en zuurstof bij de fabriek aankomen.

Als je fabriekjes stuk zijn is je hartslag dus sneller hoger.

Stoffen die invloed hebben op je fabriekjes zijn o.a. alfaliponzuur (verwijdert de afvalstoffen), omega-3 vetzuren, vitamine K en vitamine E.

Je hartslag komt in dit geval heel snel boven je anaerobe drempel uit en dat is het moment dat je fabriekjes het niet meer trekken en je overschakelt op het systeem buiten je fabriekjes waar je veel melkzuur als afvalproduct krijgt.

• Probeer alfaliponzuur, omega 3, vitamine K en E te slikken en kijk of dit iets voor jou doet (wel om de beurt proberen, zodat je weet welke invloed heeft en welke niet)
• Blijf onder je anaerobe drempel (je grens) bewegen, zodat je meer kunt vertrouwen op de glycolyse in plaats van op de fabriekjes
• Neem eventueel medicatie die je hartslag verlaagt (ivabradine)

Je hartslag kan ook verhogen doordat je POTS/OI hebt. De oorzaak hiervan is onbekend, maar het kan mogelijk een bloedvolume tekort zijn (te weinig bloed in je bloedvaten) en een autonoom zenuwstelsel dat van slag is. Bij POTS/OI gaat er minder bloed naar je hersenen en dat levert allerlei klachten op (hoge hartslag, duizeligheid, hersenmist, etc.). Steunkousen, ivabradine, betablokkers, fludrocortison en mestinon kunnen helpen. Ook zwemmen is dan een goede activiteit (het water is als een soort natuurlijke steunkous)

7 glycolyse gaat niet goed

Er zijn ook onderzoeken die suggereren dat de fabriekjes het prima doen, maar dat het systeem buiten de fabriekjes het niet goed doet. De glycolyse zou niet goed werken.

Afbeelding: 
1. De bloedbaan met daarin het transport van glucose en vetzuren + het transport van zuurstof
2. De cel met daarin ‘de oplader’ voor de glycolyse, ‘de fabriek’ voor de citroenzuurcyclus en ‘de accu’ -> glucose, vetzuren en zuurstof komen de cel binnen en bewandelen ieder een ander pad om uiteindelijk energie te worden.
3. Rechtsboven: eiwitten in de spieren & vetzuren in de vetopslag worden door cortisol aangetrokken en via het bloed naar de cel gebracht.